Een lange bijdrage, Waarin je leert 3D vormen in de steen te zien:
Ik laat een aantal basisvormen zien aan de hand van een complete sculptuur van speksteen. Voor sommige vormen laat ik apart nog met stukjes mergel of speksteen zien hoe je de vorm maakt.
Deze post is deel van de serie “Zelf beeldhouwen”. Voor een overzicht zie: Over zelf beeldhouwen.
De serie “zelf beeldhouwen” is verdeeld in verschillende onderwerpen. Deze bijdrage behandelt enkele van de basis-oefeningen voor een beginnend beeldhouwer. Zie voor een overzicht van de oefeningen de bijdrage “oefenen baart kunst“
Mijn sculptuur maak ik uit deze ruwe steen:
De Bol
De eerste en belangrijkste basisvorm is de bol. In de bijdrage “eerste techniek” heb ik laten zien hoe je bolvormen kunt maken uitgaande van een blokvormige steen. Moeilijker is om een bol uit een steen te halen. Ik laat eerst een voorbeeld zien waarom dit lastiger is.
Op een hoek van een compacte steen wil ik een bol uit de steen halen. Ik laat dit aan de hand van een stuk speksteen zien. Dat is als je begint nog niet voor iedereen even simpel. Soms gebeurt het volgende:

Wat zien we hier en hoe komt dat over?
- de bovenkant van de bol is keurig rond.
- Toch oogt het nog meer als een afgeronde hoek van de steen. De bol springt er nog niet zo uit.
Hoe komt dat?
Om de bol echt uit de steen te laten komen moeten we veel dieper insnijden. De bol gaat tot veel verder in de steen door:

Hoe doe je dat en waarom gaat het vaak fout?
Het afronden van een hoek van de steen gaat doorgaans prima. De problemen ontstaan als de verder moet dan allen afronden: als je de steen in moet.
Bekijk het volgende filmpje:
Een grote stap
Dit is een heel belangrijke stap. Je leert hiermee anders te kijken. Van “waar moet wat weg” naar: “welke vorm wil ik uit mijn steen halen”. Op deze manier leer je om je driedimensionale vormen (volumes) in de steen voor te stellen.
Dat is een essentiële stap om werkelijk 3-dimensionaal te werken.
De bol in mijn sculptuur
In mijn sculptuur zou ik een bol kunnen maken.
Ik wil de bol nog met ongeveer 1/3 deel in de steen laten zitten, de rest moet er uit komen. Aan de linker kant van de bol moet ik daarvoor diep insnijden.
Hieronder zie je de plek van de bol en hoe diep ik hier moet insnijden.

Als de bol klaar is ziet mijn steen er zo uit:
Je ziet dat ik heel diep in de steen materiaal heb moeten weghalen om de bol er uit te laten komen.
De tweede basisvorm: de Golf
De golf is wat lastiger.
Links achter de bol zit een bijna cilindervormig stuk steen. Daar zou ik een golf van kunnen maken. Ik teken even op de steen wat ik daar zie. Deze vorm kan ik goed gebruiken om een golf te maken.

Zie de Blog volumes over de uitwerking van de golf.
Uiteindelijk kon ik achter deze golf nog een tweede golfje maken. Die heb ik niet meer open gemaakt.
Het resultaat ziet er in mijn sculptuur zo uit:
Windende vorm naar buiten
De derde basisvorm is de windende vorm naar buiten (een “slakkenhuis”). Die is wat lastiger. Voor het slakkenhuis moet je van te voren kijken hoe hoog die moet worden. Zo diep moet je dus aan de buitenkant de steen in kunnen. Die plek moet er ook zijn.
Bij deze vorm moet je oppassen dat je niet te veel smalle windingen maakt, je moet ze allemaal nog bol maken en daar heb je wat ruimte voor nodig.
Hier zie je hoe dat gaat in een stukje mergel:
Windende vorm naar binnen
In mijn sculptuur kan ik vooraan links van de bol de derde basisvorm, een windende vorm maken, de plaats leent zich er voor.
Ik geef de vorm die ik wil maken met een krijtje op de steen aan.

Deze vorm kun je bij een compacte steen zoals deze heel ruimtelijk maken door de windingen steeds dieper in de steen te leggen. De werkwijze lijkt heel veel op die van het slakkenhuis. Ga lekker diep. Snij de windingen weer eerst als een vlakke baan in een spiraal de steen in. Daarna kun je ze bol maken door de randen in te kerven.
Hier zie je hoe dat gaat in een stukje mergel:

In tekening:

Uiteindelijk heb ik al deze vormen in mijn sculptuur verwerkt. Dat ziet er zo uit:
Hieronder nog wat voorbeelden van andere basisvormen
Kom in de bol
Als je een diepe kom wilt maken helpt het om te beginnen met een aantal gaatjes te boren. Tussen deze gaatjes kun je dan makkelijk materiaal wegbreken. Zo heb je al snel veel steen in de diepte verwijderd.
Maak je je kom in een bol dan kun je deze ook nog laten uitlopen. En je kunt nog schroef-vormen maken. Dat zie je hier:

Als je alle vormen goed op elkaar laat aansluiten en ze voor een deel in elkaar laat doorlopen krijg je bv. een resultaat als hieronder:
Deze post is onderdeel van de serie “Zelf beeldhouwen”. Voor een overzicht zie: Over zelf beeldhouwen.