Dit artikel is onderdeel van de E-cursus beeldhouwen,
Hoofdstuk: Vormen, volumes oefenen
En hoofdstuk: basisoefeningen met de rasp
Basisvorm bol
De eerste en belangrijkste basisvorm is de bol. In de oefening “de druppel” heb ik laten zien hoe je bolvormen kunt maken uitgaande van een blokvormige steen. Dat heb ik voornamelijk door afronden van het blok gedaan.
Moeilijker is om deze basisvorm bol uit een steen te halen. Ik laat eerst een voorbeeld zien waarom dit lastiger is.
Gereedschap: je kunt deze oefening het beste doen met een kabinetrasp met punt. Lengte van het raspdeel 2 à 3 x de diameter van de bol die je wilt maken.
Op een hoek van een compacte steen wil ik een bol uit de steen halen. Ik laat dit aan de hand van een stuk speksteen zien. Dat is als je begint nog niet voor iedereen even simpel. Vaak gebeurt het volgende:
Wat zien we hier en hoe komt dat over?
- de bovenkant van de bol is keurig rond.
- Toch oogt het nog meer als een afgeronde hoek van de steen. De bol springt er nog niet zo uit.
Hoe komt dat?
Om de bol echt uit de steen te laten komen moeten we veel dieper insnijden. De bol gaat tot veel verder in de steen door:
Links: zó diep moet je de steen in. Rechts: zo wordt het al beter.
Hoe doe je dat en waarom gaat het vaak fout?
Het afronden van een hoek van de steen gaat doorgaans prima. De problemen ontstaan als de verder moet dan alleen afronden: als je de steen in moet.
Je moet dan je rasp op zijn kant gebruiken om in de steen te zagen. Druk daarvoor in de richting van de groene pijl op de rasp. Kom je dieper in de steen, dan moet je je rasp ook nog meedraaien zodat die de bolvorm volgt. Zie ook de les: “gebruik van de rasp“)
Bekijk daarvoor ook het volgende filmpje:
Zie ook de lessen over het gebruik van de rasp en het afronden van een rand. Daar worden vergelijkbare bewegingen geoefend.
Een grote stap
Dit is een heel belangrijke stap. Je leert hiermee anders te kijken. Van “waar moet wat weg” naar: “welke vorm wil ik uit mijn steen halen”. Op deze manier leer je om je driedimensionale vormen (volumes) in de steen voor te stellen.
Ik kom daar in volgende lessen nog op terug.